Bilmem Kaç Adımda Tuvalet Eğitimi...Bez Bırakma Denemeleri ve "Mutlu Son" :)

Bim Bam Bom çok şükür dostlar :D Bora 3 yaşına 1 ay kala bezi bıraktı, 6 aydan fazla süredir bu konu ile ilgileniyorduk. Hala daha biraz diken üstünde olabilirim bu konu ile ilgili ama pek çok km. taşı gerçekleştiğine göre bu süreci burada paylaşabilir, sıkıntılı ebeveynleri belki rahatlatabilirim diye düşündüm. ( Not: Bu yazının yazımı esnasında  1 kez parkeler sulanmıştır, ama olsun, detaylara takılmıyor, büyük resme bakıyoruz :) ) 

⧭

Oğlumun bez bırakma sürecinde, tabi ki internet yazılarına, uzman ve doktor görüşlerine, blog yazılarına başvurdum. Okuduğum yazılarda dikkatimi çeken, genelde bu süreçte verilen süreler, adımlar oldu.

Bu durumu 2. kez tecrübe ediyor olmama rağmen, bu sefer hazırlıksız yakalanmış gibi hissediyordum kendimi, Ece'de bez bırakma aşaması hızlı geçmiş gibi geliyor, belki de üzerinden zaman geçtiği için, sanki daha kısa sürede (1 hafta kadar) bu iş olup bitmiş gibi geliyor. Ki gerçekten de çok ortalama bir kıyaslama yapacak dahi olsam, Ece çok daha kısa sürede bezi bırakmıştı.

Bora da biraz afalladım açıkcası, çünkü bezi kirli de olsa öyle çok rahatsız olmuyordu. Bezi son damlasına kadar kullanıyordu benim tatlı oğlum, çok ekonomikti doğrusu :))) Ece mesela biraz kirlense rahatsız olurdu, belki de ondan mı daha çabuk bıraktı bilmiyorum.. Gerçi kime sorsam, erkek bebekler bana kızacak şimdi ama 👦😁 tembel ve rahat oluyor, daha geç bırakıyor diyordu.

Neyse negatif ayrımcılık yapmayayım ;) Doktorlar da erkeklerin, kızlara nazaran daha geç çişini tutmayı öğrendiğini söylüyor. Çiş tutmada devreye giren kaslar, daha geç gelişiyormuş.

⧭

Bora farkındalığı yüksek, baya baya laf dinleyen, işine gelince anlayan bir çocuk ama bez bırakma konusu düşündüğüm gibi olmadı. Orada işler değişti.

Haydi bismillah deyip başladıktan sonra, üst üste o çişler, kakalar küloduna, etrafa yapılınca ben de bu iş olacak illa! deyip de devam etmek istemediğim için, çocuğu da yormaya, zorlamaya gerek yok diye düşünüp aralar verdim.

Bora'nın bez bırakması aralıklarla, kesintili bir şekilde 6 aydan biraz daha fazla zaman aldı. 2.5 yaşına gelmeden ilk denemeleri yapmaya başlamıştık ve 3 yaş doğumgünü pastasının mumlarını üflerken poposunda bez yoktu :)

Ev içinde bezi bıraktıktan sonra 1 hafta kadar da dışarı çıkarken, gece yatarken de onunla konuşup bezini altına taktık. Sonra çıkarttık.

3 gecedir uykularda ve dışarıya giderken bez takılmıyor, yani o kısmı  çok yeni  :) O yüzden diken üstünde kaldım dedim yazının başında ya gece biraz sık uyanmış olabilirim. Gece çişe de tuttuk, daha doğrusu eşim tuttu. Bu konuda desteğini inkar edemeyeceğim ;) Zaten bu iş ekip işi değil miiii.

⧭

Farkındayım çok ilkeli, çok kararlı bir yazı olmuyor ama böylesi de lazım ama öyle değil mi :) Hani çocukları çok geç yatırmama, veya zararlı yiyeceklerden uzak tutmaya çalışma konularında biraz daha kararlıyım belki ama o kurallarda çoğu zaman esniyor. Bez bırakma konusunda da Bora beni biraz şaşırttığı için, ben de bu yolu seçtim, onun hazır olduğu zamanı bekledim! Ama tamamen de ona bırakmadım, bol bol hatırlatmalar yaptım. Beynini yıkadım belki de 🙊

Uzmanların da hepsinin bir ağızdan söylediği aynı şey aslında, önce çocuk, sonra anne hazır olacak ve kesinlikle çocuğun psikolojisini bozacak şekilde, kızmalar, bağırmalar, hakaretler, küçük düşürmeler yok. Biliyorum toplumumuzda herkes herşeyi düşünmeden söyleyebiliyor. Çocuklara karşı hele, çokca düşünmeden ilgili ilgisiz kişiler, olumsuz etkileyebilecek eleştirilerde bulunabiliyor. Ama yapacak birşey yok, biz yine de dikkat etmeye devam edelim.

Ben tuvalet eğitiminde neler yaptım, neler yapmadım, neler öneriyorum. Kısaca bahsedeyim, size de fikir olsun. Sonuçta bu konuda da "her çocuk özeldir, her çocuk farklıdır" ilkesi devreye giriyor ama yine de annelik serüveninde, pek çok konuda olduğu gibi deneyimleri okumak, duymak yararlı olabiliyor.

⧭

Neler Yapmalı?

Her konuda olduğu gibi bu konuda da çevrenizden, okuduklarınızdan, bloglardan ;) birşeyler öğrenebilirsiniz. Her söyleneni zaten yapmazsınız, ama kulağınıza küpe olsun, fikir olsun. Aşağıda yazdıklarımın bir kısmı "bence" bir kısmı, okuduklarımdan, bir kısmı eş, dost tecrübesi olanlardan harmanlar ;)

• Çocuğun hazır olması kadar, annenin de hazır olması en önemli konu. Diğer türlü karşılıklı strese giriliyor. İşte o zaman bu iş çocuk için daha sancılı olabiliyor. 

Şu meşhur sinyaller neler derseniz? Benim ilk aklıma gelenler ve tabi ki uzman görüşleri ⥥

1. Sabahları uyandığında bezin kuru oluşu. 
2. Özellikle kaka yaparken, koltuk arkası, kapı arası bir yerlere saklanma, tuvaleti uzaklaşıp yapma durumu.
3. Ve tabi bezden rahatsız olmaya başlama, dile getirme.
4. Bezin 1-3 saat gibi sürelerde kuru kalıyor olması.
5. Pantalonunu, eteğini, külodunu kendi çekip indirebiliyor olması.

⧭

• Çocukla iletişim kurulmaya başlandıktan sonra bu konuda onunla daha işleri eyleme dökmeden konuşmalı, anlatmalı. Örneğin yakında artık sana bez takmayacağız, büyüyorsun abi, abla oluyorsun. Sana güzel külotlar alacağız vb... gibi gibi. Örnekleri çoğaltmak mümkün. 

www.penti.com

• İşin fizyolojik kısmı da var, doktorların dediğine göre . Merdiven çıkmayı becerebilen çocuk artık, "tuvalet tutma" kasları da gelişmiştir. Doktorlar ay olarak 24 aydan sonra bu kaslar gelişir diyorlar.

• İlk çiş ve kakalarda onlar da bu durumu, tuvalete, oturağa yapmaya alışık olmadıklarından normalden uzun süre tuvalette, oturakta zaman geçebiliyor. Bu ilk zamanlarda yanlarında olup destek olmakta fayda var :) 

  

  Temsili :)

• Anlamaz demeden güzel güzel anlatmaya, konuşmaya devam etmeli. Etrafı bol bol ıslattığı günlerde, rica ettim. Ne olur tutamazsan da halıya, koltuğa yapma :) Taş yerlere, olmadı parkeye yap bile dedim 🙈

• Deminki maddenin üstüne herkesin söylediği gibi sabırlı, kararlı, sakin olmalı diyeceğim ama "kararlı" kelimesine düzeltme yapmak lazım benim açımdan, çünkü 6 aylık süre zarfında çok aralar verdik, hazır olmadığını hissettiğimde diretmedim. Ancak  vaz geçip, tekrar deneme konusunda kararlı oldum.

• Mümkünse bu işi daha hızlı çözmek adına, çok da farklı yerlere gitme gelme, kalma yapmamalı. Bizim biraz da bundan uzadı, bir iki seyahat girdi araya, eğitimler rafa kalktı. Emzirme kampı gibi, bir süre çocuğun sıklıkla yakınlarında olup, onun çişinin, kakasının gelme sinyalleri üzerinde yoğunlaşmalı : ) Oturakla çok haşır neşir olmalı, hemen oturağa koşturmalı. Çünkü özellikle ilk zamanlarda, bezden alıştıkları gibi hiç beklemeden çişlerini yapmak isteyebiliyorlar.:)

• Bol bol karbonat alın :) Etrafa çiş yaptığı dönemde, yani aslında arada bir hala daha.. Çişli bölgeyi kuruladıktan sonra 20 dk. yarım saat karbonat döküp bekletip, sonra da elektrik süpürgesi ile süpürme yöntemi ile koku ve temizlik işini çözdüm diyebilirim. Karbonat stoklayın.

• Kazalar olur, çok sıkmayın canınızı çocuğu da sıkmayın. Kazalar sıklaştıysa, biraz ara verin. Ona da kendinize de işkence olmasın. Tabi bu ara verme durumu size bağlı, yok ben hiç rahatsız olmuyorum, böyle böyle alışacak diyorsanız o da bir yöntem . Başta da dediğim gibi, her çocuk de her anne de farklı. Ancak ben o üst üste etrafa çiş, kaka yapmalarda çok yoruldum bunaldım, baktım işe yaramıyor pes ettim, mola istedim . Tekrar başladım.

• Gerekirse rüşvet verin :)  Yani ödüller, sticker'lar olabilir, küçük arabalar, küçük bebekler, minik minik hediyeler olabilir. Çikolata.....Bizimki çikolatayı çok sevdiği için, en etkili ödül çikolata oldu ne yalan söyleyeyim. Her ne kadar fazla çikolata yemesini istemesem de itiraf edeyim, çikolata aldık, çişini oturağa yaptıkça günde 1 kez verdik. İşe yaradı..Alttaki görsel gibi bir örneği, basıp evde duvara asıp kullanabilirsiniz. Ben üşengeçlikten yapamadım. Google'da "potty training chart " , "tuvalet eğitim çizelgesi" diye aratabilirsiniz.

Örnek bir potty training chart/Tuvalet eğitimi ödüllü çizelgesi de diyebiliriz.

• Rüşvet kulağa hoş gelmedi değil mi? İşin özü bol bol teşvik, yüreklendirip, cesaretlendirme, övmek de yarar sağlıyor. Olmadı ise, kaçırmalar, kazalar olduğunda da insanız tabi yüzümüz düşüyor, moralimiz bozuluyor. Herşey bir yana, bize extra iş çıkıyor! Ama çok aşırı tepkiler vermemek de fayda var. Çocuk birşeylere tepki için bile yapsa, kaçırsa..Bunu negatif anlamda değerlendirmemeli.

• Halıları komple kaldıran da var ama biz de zaten çok yerde halı yok, onun için olanlara pek dokunmadık. Ancak uzun süre koltukların üzerlerine alezler örtüler serdim. Şimdi yatağa kat kat alez koymuş durumdayım.

• Bu konu ile ilgili kitaplar, çizgi filmler, kartlar, oyunlar . Hepsinin faydası olabilir, alın, okuyun, okutun. Kitaptan zarar gelmez :)

• Alıştırma Külotları? 2-3 tane aldık, ancak hiç işe yaramadı. En sonunda çöpü boyladı. Ne bedeni tam uyuyor, çocuk açısından da külot değil o, bildiğimiz bez . Onun için yapıyor gidiyor.

• Erkek çocuklar için bu konuda önerilen şeylerden biri çantada plastik şişe, ya da kavanoz taşımak olabilir. Acil çiş gelmesi durumları için :) Ve bir süre yanda yedek kıyafet taşımak da fayda var. Ne olur, ne olmazlar için.

• Oturak, adaptör ?Bu alanda o kadar çok çeşit var ki, 10 liraya çarşı pazardan alınan bir oturak da olabilir, Fisher Price vs.den 150 liraya müzikli, kendinden tuvalet kağıtlı :) janjanlı modeller de var. Ben en hesaplı ve işlevsel olanlarından 4 oturak, 2 de adaptör aldım.  Oturakları bizim ev, anneanne, babaanne ve hatta yazlık olmak üzere dağıttım. Aslında hepsini de yeni almadım. Ece'den kalan kız çocuk figürlü oturaklardı, bir de Bora için arabalı, hayvan desenli aldım :) Yani oturması kalkması en kolay, rahat sıradan plastik bir oturak yeterli geliyor. Hatta annem Şok Market'lerde görüp de arabalı bir oturak almıştı  Bora arabalı, direksiyonlu :) çok sever diye, ancak hiç kullanışlı olmadığı için kullanamadık. Pantalon ayağındayken,  tam oturamıyordu. Tuvaletini yapması için, bacaklarını açabilmek için baya baya soyunması gerekiyordu çocuğun. Onun için süs püs yerine, işlevsellik önemli diyorum tekrar.

Aman Allah'ım bu nasıl bir modelllll, çocuk buna nasıl çişini yapacak???

Ama bunlara bayıldım 😄😄😄 Nerede var diye baktım, Aliexpress'te varmış.

Yok artık, daha neler!!!😠

• Ve en önemli maddeyi  en sona sakladım. Sabır..sabır ..sabır :) Bu da geçecek, çocukların büyüme evrelerinde ki en endişe ettiğimiz kısımlardan biri olan "tuvalet eğitimi "bez bırakma" dönemi de diğer dönemler gibi eninde sonunda bitecek. Kimi 3 günde, kimi 3 ayda kimi 6 ayda bırakacak ama sonunda onlar da o bezden kurtulup özgürlüklerini ilan edecekler. :) 

Son olarak bu konuda acele etmek, çocuğu kıyaslamak çocuk açısından zorlayıcı olabilir. Geç olsun, güç olmasın diyorum ben :) Tabi bu işte belirli bir yaş dönemini de kaçırmamak, çok da gelişine bırakmamak lazım. Acele etmek kadar, tamamen bu konuda rahat olup, çocuğu 2.5 yaşından sonra da çok doğal bir olay gibi bezlemeye devam etmemeli.

Umarım faydalı olmuştur. Yoruma sizler de görüşlerinizi, tüyolarınızı yazar ve azıyı ilgisini çekeceğini düşündüğünüz tanıdıklarınızla paylaşırsanız çok sevinirim . 💕 Thegoodwish Blog